Het stalinorgel

Катюша, in goed Nederlands ook wel Katjoesja genoemd, was de naam voor de mobiele raketinstallaties die de Russen tegen het eind van de Tweede Wereldoorlog inzetten tegen hun Duitse agressors. De pijpen om de raketten af te schieten stonden parallel net als orgelpijpen. Vanwege de raketten en de orgelachtige vorm én omdat Jozef Stalin destijds de leider van de Sovjet-Unie was, kreeg het apparaat onder de Duitse soldaten al snel de bijnaam Stalinorgel.

Met de wens dat Loesje ooit in de voetsporen zal treden van haar Russische grootouders, die beroemd waren om hun concerten, hebben we onlangs oma's oude piano gekregen. En het is niet zomaar een piano: dit exemplaar is gebouwd in de befaamde fabriek van Jacob Davidovitsj Becker uit Sint Petersburg. Tijdens de revolutie kwam de fabriek in handen van de Russische staat. Daarom staat er in goudkleurige letters 'КРАСНЫЙ ОКТЯБРЬ' op de kast, hetgeen Rode Oktober betekent. Ook dat laatste heb ik natuurlijk moeten navragen, want eerlijk gezegd moet ik nog een beetje aan mijn Russisch werken.

Toen de familie Vinnikov op de vlucht voor het Sovjet-regime naar Nederland kwam, mocht de piano slechts met speciale toestemming worden uitgevoerd. Het transport verliep heel moeizaam en heeft alles bij elkaar wel een half jaar geduurd. De beschadigingen veroorzaakt door de vele douane-controles zijn nog steeds zichtbaar; de piano is zelfs een keer met een breekijzer opengemaakt om te zien wat erin zat.

Op het oog is het eigenlijk maar een doodgewone piano. Toch is de klank prachtig, ook al moet de pianostemmer nodig een keer langs komen. Voor iemand die geen piano speelt kan ik bij vlagen redelijk met de piano overweg en als ik alleen in huis ben en mijn handen jeuken, helpt krabben meestal niet. Om me dan niet te vervelen en buiten op straat rottigheid uit te halen, ga ik meestal even een stukje spelen; op het Stalinorgel.